سیمای زیست محیطی شهرستان اشتهارد:
معرفی شهرستان اشتهارد:
شهرستان اشتهارد در120 کیلومتری تهران و 63 کیلومتری کرج و مساحت آن متجاوز از ۸۰۰ کیلومتر مربع و در مسیر جاده تهران به استان‌های غربی ایران واقع است.
اشتهارد یکی از شهرستانهای استان البرز است. این شهرستان دارای 2 بخش می باشد که شامل:
الف) بخش مرکزی به مرکزیت شهر اشتهارد که متشکل ازدهستانهای ایپک و صحت آباد می باشد.
ب) بخش پلنگ آبادبه مرکزیت روستای پلنگ آباد شامل دهستانهای جارو و پلنگ آباد می باشد.
موقعیت جغرافیایی:
شهرستان اشتهارد در 63 کیلومتری جنوب غربى کرج و در مسیر کرج به بویین زهرا قرار دارد. شهر اشتهارد در 50 و 22 طول و 35 و 43 عرض جغرافیایى، در ارتفاع200 1متری از سطح دریا واقع است. از طرف شمال به ارتفاعات «حلقه‌دره» و محدوده شهرستان نظرآباد و از طرف جنوب به ارتفاعات «قزل‌باش» و محدودهٔ شهر ملارد و از طرف شرق به رودخانه شور و محدوده شهر کرج و از طرف غرب به محدوده شهر بوئین زهرا محدود می‌شود.
وضعیت اقلیمی و آب و هوا :
شهرستان اشتهارداز نظر طبقه بندی آب و هوا نواحی خشک با تابستانهای گرم و خشک و زمستان های نسبتاً سرد می باشد در بررسی کلی از آب و هوای این منطقه از آمارهای موجود ایستگاه باران سنجی اشتهارد و ایستگاه های سینوپتیک فرودگاه پیام استفاده گردیده که نتایج آن به شرح ذیل می باشد.
متوسط درجه حرارت در تابستان 8/24 درجه سانتیگراد و ماکزیمم آن 36 درجه سانتیگراد است. ماکزیمم مطلق درجه حرارت در زمستان 3/16 درجه و حداقل درجه حرارت مطلق در زمستان تا 14 درجه زیر صفر نیز رسیده است آمارها نشان می دهد که در فصل بهار و تابستان درجه حرارت به تدریج افزایش یافته و این باعث تبخیر و کمبود رطوبت زمین می شود و تلفات آب در این منطقه در این دو فصل به طور محسوس افزایش می یابد. مقدار متوسط باران سالیانه در دشت اشتهارد در حدود 4/238 میلی متر است. طبق روش دو مارتن و آمارهای موجود براساس، پارامترهای مورد نیاز، حرارت و بارندگی از ایستگاه های باران سنجی اشتهارد و هواشناسی فرودگاه پیام کرج شاخص خشکی بدست آمده برابر 85/9 می باشد و براساس تقسیم بندی اقلیمی دو مارتن در اقلیم خشک قرار می گیرد.
جمعیت وگویش شهرستان اشتهارد:
اشتهارد شهری است مطابق آخرین سرشماری، جمعیت آن ۲۵۰۰۰ نفر است. مردم اشتهارد همگی به زبان تاتی با لهجه خاص اشتهاردی که بازمانده زبان قدیم منطقه ماد یا زبان آذری می باشد سخن می گویند. وجه تسمیه یا چم نام اشتهارد: به نظر نام اشتهارد از دو بخش «اشته» و «ارد» تشکیل شده. در زبان مردم اشتهارد ، اشت Eshta به معنای ایستادن می باشد و منظور در نام اشتهارد ایستگاه یا سکونتگاه است و ارد همان ارت (arta) در زبان پهلوی به معنای مقدس می باشد همانطور که در نام اردبیل به معنای شهر مقدس آمده. بنابراین ترکیب دو واژه اشت و ارد می‌شود سکونتگاه مقدس. همچنین گفته می‌شود که نام اشتهارد در اصل «اشترده» بوده که صورتی است از واژه «استرده» و «سترده» به معنی صاف و هموار و بی درخت. مردم اشتهارد بیشتر نام شهرشان را «اشتارد» تلفظ می‌کنند که معنی آن برای عموم مردم نا شناخته می‌باشد. نام اشتهارد یا درستش اشتارد باید مرکب باشد از اشتار که در پهلوی به معنی خنجر است و حرف «د» که مخفف ده است. یعنی روستایی که محل خنجر سازی است.
ضمنا در زبان آلمانی وازه Echt hart به معنی "واقعا دشوار" می باشد.
مناطق صنعتی شهرستان اشتهارد:
شهرستان اشتهارد علاوه بر شهر قدیمی اشتهارد دارای یک مجموعه بزرگ صنعتی با نام شهرک صنعتی اشتهارد و یک ناحیه صنعتی بنام کوثر و دارای منطقه صنعتی مهدی آباد وزون صنعتی ایپک می باشد.
معرفی ناحیه صنعتی کوثر و ایپک و مهدی آباد اشتهارد:
ناحیه صنعتی کوثر در فاصله 18کیلو متری شهرستان اشتهارد و 45کیلومتری شهرستان کرج واقع گردیده است حدود 100 شرکت صنعتی در آنجا مستقر می باشند که شرکتهای دارای ممنوعیت شعاع 120 کیلومتری تهران نمی توانند در این مکان مستقر شوند.زون صنعتی ایپک در ضلع جنوبی شهرستان اشتهارد با پراکنش واحدهای صنعتی واقع گردیده است. زون ایپک دارای ممنوعیت شعاع 120کیلومتر نمی باشند ولی دارای ممنوعیت کد استقرار می باشد. منطقه مهدی آباد در فاصله 8 کیلومتری اشتهارد و 50کیلومتری کرج واقع گردیده که بعلت کمبود آب و دیگر امکانات لازم حدود 10واحد صنعتی در آنجا مستقر می باشند.
معرفی شهرک صنعتی اشتهارد :
شهرک صنعتی اشتهارد در بخش شمالی کشور در منتهی الیه غرب استان تهران در 70کیلومتری جنوب غربی شهر کرج در جاده کرج – بوئین زهرا و مرز سیاسی و جغرافیاییشهرستان بوئین زهرا در استان قزوین واقع است .
شهرک صنعتی اشتهارد 5 کیلومتر بعد از شهر بطرف بوئین زهراواقع است . نزدیکترین شهر و آبادیهای حومه شهرک صنعتی اشتهارد شامل شهر اشتهارد – مراد تپه – صحت آباد – فتح آباد – یوسف آباد – ولی آباد – کاظم آباد – ایپک – پلنگآباد – جارو و ... که همه آنها در دایره ای به مسافت 5 – 20 کیلومتری قرار دارند.
برای دسترسی به شهرک صنعتی اشتهارد از پایتخت ( تهران ) توسط 3 محور مواصلاتیبه شرح زیر امکان پذیر می باشد :
- از طریق آزاد راه تهران – کرج و از کرج توسطمحور کرج – محمد شهر جهت جنوب غربی با عبور از آبادیهای محمد شهر – ماهدشت – پلنگآباد – مهدی آباد – قرا آباد - خرد آباد – مختار آباد و شهر اشتهارد طی مسافت 5کیلومتری بعد از شهر اشتهارد به سمت بوئین زهرا ، فاصله این محور از تهران تا شهرکصنعتی حدود 120 کیلومتر می باشد .
- از طریق آزاد راه تهران کرج و از کرج توسطمحور مهرشهر – ماهدشت و ادامه مسیر قبلی و این فاصله حدود 130 کیلومتر می باشد .
- از طریق جاده مخصوص و قدیم تهران کرج – بعد از خروجی شهریار با تغییر جهت بهسمت جنوب غربی با عبور از گذر جنوب شهر اندیشه – جنوب و سه راهی ملارد و فردیس – یوسف آباد صفادشت به محور اشتهارد رسیده و از آنجا گذر از آبادیهای پلنگ آباد – مهدی آباد – خرد آباد – مختارآباد و شهر اشتهارد با طی مسافتی حدود 5 کیلومتر ازاشتهارد به سمت بوئین زهرا از این فاصله حدود 105 کیلومتر می باشد.
علت عمده تاسیس شهرک صنعتی اشتهارد:
شهرک صنعتی اشتهارد با توجه به ماهیت تاسیس آن یکی از شهرکهای صنعتی در سطح استان تهران والبرز می باشد که شرکتهای با بار آلایندگی بالا می توانند با اتخاذ تمهیدات زیست محیطی در این شهرک مستقر و شروع به فعالیت نمایید که بالطبع دارای مشکلات زیست محیطی عدیده ای خواهد بود که از جمله آن می توان به شرکتهای تصفیه دوم روغن اشاره نمود که در حال حاضر از 9 واحد مستقر در شهرک صنعتی اشتهارد فقط واحد آذران شیمی بصورت دائم تعطیل بوده و واحدهای روغن موتور دماوند، روغن موتور شتاب، تیزرو بی نظیر، پترو سعید،بهتاز شیمی،امید هنگامه ،پیام شیمی بهتاز فعال می باشدکه اکثر واحدها بعلت کمبود سوخت یک الی دو روز فعالیت دارند و واحد های آذران شیمی، امید هنگامه و دماوند در زمان بازدید غیر فعال بودند. لازم به ذکر می باشد که واحد های مورد بازدید خاک رنگبر حاصل از فعالیت خود را به کارخانه های ایزوگام جهت بازیافت می فروشندو با توجه به تغییرات انجام شده میزان مصرف اسید جهت تصفیه در این واحدها کاهش یافته که در نهایت سبب کاهش لجن اسیدی می شود و کلیه لجن های اسیدی در داخل مخزنهای مخصوص در داخل شرکت نگهداری و سپس به ترانشه اختصاصی آقای حاج اشرفی که با پوشش ممبران غیر قابل نفوذ منتقل و تخلیه می گردد همچنین آخرین وضعیت خروجی دودکش ها نیز از طریق طرح خود اظهاری و آزمایشگاه معتمد بعمل خواهد آمد.
از دیگر واحدهای آلاینده می توان به شرکتهای اسید سازی (4واحد می باشد که کل چهار شرکت تعطیل می باشد)، شرکتهای تولید ایزوگام ،شرکتهای تولید مواد شوینده و... اشاره نمود که با توجه به تمهیدات زیست محیطی از جمله گشت های کنترل و پایش ، بررسی نتایج خود اظهاری آخرین نمونه های گرفته شده ،آنالیزهای لحظه ای از خروجی دودکش توسط دفتر نمایندگی ، اخطاریه های زیست محیطی در اثر عدم رعایت مسائل زیست محیطی و در صورت ادامه آلودگی معرفی واحد به مراجع قضایی و ... از بروز آلودگی در سطح شهرک و حوزه استحفاظی شهر اشتهارد جلوگیری بعمل می آید.
هم اکنون بر اساس آمار هیئت امناء شهرک در اوایل سال 1390 کل مساحت شهرک صنعتی دارای1400 هکتار و زمین صنعتی آن 800 هکتار می باشد که تعداد کل قراردادها جهت جواز تاسیس 2027 واحد می باشد که تعداد واحدهای موفق به کسب پروانه بهره برداری شده اند 753 واحد صنعتی می باشد که تعداد55 واحد صنعتی آن غیر فعال می باشد تعداد افراد شاغل در شهرک 15230 نفرو میزان فضای سبز شهرک دارای 110 هکتار می باشد ودارای 5 حلقه چاه با دبی 108 لیتر بر ثانیه می باشد.
اقدامات زیست محیطی(آب،خاک،هوا) شهرک صنعتی اشتهارد :
1-پسماندها:شهرک صنعتی اشتهارد دارای سه نوع پسماندتولیدی می باشدکه شامل پسماند عادی، پسماند صنعتی و نخاله های ساختمانی می باشد.
1-1-پسماند عادی :مدیریت این پسماند بر عهده هیات امناءشهرک می باشد که طبق قرارداد با شرکت پیشتاز پیمان شایان روزانه به سایت حلقه دره منتقل می شوند.
1-2- پسماند صنعتی :طبق بند 7 مدیریت پسماند نگهداری اینگونه پسماند بر عهده مسئول واحد مربوطه می باشد که با توجه به بررسی ها و پیگیریهای بعمل آمده از سوی محیط زیست محل قشلاق طلایی را جهت نگهداری و بی خطر سازی این پسماند معرفی شده است که با توجه به گذراندن مراحل قانونی در حال حاضر بدنبال تعیین پیمانکار جهت احداث زیر ساختها جهت اجراء طرح می باشد.
1-3-نخاله های ساختمانی: ابتدا باید شهر داری یا بخشدار محل، با توجه به حوزه تحت اختیار و اجرا ضوابط ملاک عمل زیست محیطی، محلی را جهت نگهداری نخاله های ساختمانی معرفی نمایند.که با توجه به پیگیریهای بعمل آمده از سوی این دفتر نمایندگی طی جلسه ای در مورخ 17/4/90 محل قشلاق دایلر بعنوان سایت نخاله های ساختمانی مشخص شد که متاسفانه منابع طبیعی بعنوان معارض این محل اجازه ورود نخاله به این منطقه را نداده است. که فعلا بصورت موقت در محل هتل دره(محل دفن پسماند عادی شهر) نگهداری می شود.و این دفترنمایندگی از طریق مکاتبات با بخشداری و شهرداری خواهان محلی دائم جهت ساماندهی این نخاله ها می باشد.
2-پساب خروجی: :مدیریت کلیه پساب واحدهای صنعتی در سطح شهرک بر عهده مدیریت شهرک صنعتی می باشد که توسط اگوی شهرک به سیستم تصفیه خانه متصل می باشد و سیستم تصفیه خانه مرکزی پساب بعد از تصفیه توسط پمپاژ به لاگونهای ضلع جنوبی شهرک جهت آبیاری فضایی سبز ارسال می کند.این دفتر هر چند ماه یکبار از خروجی این سیستم تصفیه خانه نمونه گیری سر زده خواهد داشت.
3-گازهای خروجی دودکش: هر واحد صنعتی مستقر در شهرک صنعتی موظف است که با توجه به نوع گاز یا ذرات خروجی از دودکش نسبت به احداث سیستم فیلتراسیون اقدام نماید وپارامترهای خروجی دودکش خود را به حد استاندارد زیست محیطی برساند ونتایج این پارامترها هر سه ماه یکبار باید در قالب خوداظهاری به استحضار محیط زیست برسد ضمنا آنالیز لحظه ای با توجه به گشت وپایش زیست محیطی توسط دفتر نمایندگی صورت می گیرد.
در پایان هر گونه تخلف در موارد فوق با هماهنگی مراجع قضایی برخورد قانونی صورت خواهد پذیرفت.