معرفی اداره محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی:
این اداره متولی حفاظت از عرصه های طبیعی، حیات وحش و تنوع زیستی مناطق تحت حفاظت سازمان محیط زیست می باشد که از بخش های زیر تشکیل شده است:
1- بخش زیستگاه ها و امور مناطق
2- بخش حیات وحش و تنوع زیستی
3- بخش موزه ی تاریخ طبیعی و ذخائر ژنتیکی
بخش زیستگاه ها و امور مناطق:
این بخش به عنوان یکی از ارکان اصلی حفاظت از محیط های طبیعی نمونه و منحصر به فرد استان، دارای رسالتی حساس بوده و از جایگاه ویژه ای در سطح اداره کل برخوردار است.
بخش زیستگاه ها و امور مناطق مسوولیت برنامه ریزی، کنترل و نظارت بر مناطق تحت حفاظت، انجام مطالعه برای بهبود روند حفاظت، احیاء و بهره برداری پایدار از مناطق تحت مدیریت را بر عهده دارد.
همچنین شناسایی زیستگاه های بکر و دست نخورده به منظور احیاء و رهاسازی گونه های حیات وحش حمایت شده از دیگر برنامه های پیش روی بخش زیستگاه ها است.
گشت مستمر و مداوم در حوزه ی استحفاظی و اقدام در زمنیه ی حفظ و احیاء زیستگاه های وحوش و شناسایی زیستگاه های حساس جهت ارتقاء و الحاق به مناطق چهارگانه و شکار ممنوع تحت مدیریت از وظایف این بخش می باشد.
اعمال مدیریت زیست محیطی، نظارت بر حسن انجام پروژه های عمرانی، مطالعه و ارائه ی طرح های کارشناسی به منظور احیاء زیست بوم های آسیب دیده نظیر آتش سوزی و خشکسالی و ... از دیگر وظایف این بخش است.
مطالعه و تهیه ی نقشه و بانک اطلاعاتی مناطق تحت حفاظت، تهیه ی شرح خدمات طرح های توجیهی و تفضیلی به منظور نظارت بر مدیریت بهینه ی مناطق، بازید و پایش واحدهای معدنی و بررسی وضعیت زیست محیطی معادن از بابت نحوه برداشت، میزان تخریب و مدیریت پسماندها از دیگر فعالیت های بخش زیستگاه ها و امور مناطق استان می باشد.
بخش حیات وحش و تنوع زیستی:
این بخش در راستای مطالعه ی بیولوژیکی و اکولوژیکی در خصوص منابع حیات وحش، آبزیان، شناسایی و حفاظت گونه های متنوع حیات وحش و همچنین سرشماری پرندگان مهاجر آبزی، تهیه ی چک لیست پرندگان بومی، سرشماری پستانداران و ... مشغول به فعالیت است.
همچنین بررسی و مطالعه ی عادات رفتاری گونه های حیات وحش و آبزیان با استفاده از روشهای مختلف مانند تله گذاری، زنده گیری، علامت گذاری و حلقه گذاری پرندگان و ردیابی گونه های حیات وحش و همچنین برآورد ذخایر آبزیان از دیگر برنامه های در دستور کار این بخش می باشد.
مطالعه و تحقیق جمعیت حیات وحش و آبزیان به منظور اعمال مدیریت در کنترل جمعیت آنها نظیر تعیین سهمیه ی برداشت و تهیه ی پروژه های خاص به منظور تعادل اکولوژیکی از دیگر اقدامات است.
انجام فعالیت های مرتبط در زمینه ی تشخیص، معاینه و مداوای بیماری های وحوش و همکاری با اداره دامپزشکی استان در جهت شناسایی و بررسی تلفات ناشی از بیماری های دامی مشترک نظیر آنفولانزای طیور از دیگر مجموعه فعالیت های این بخش می باشد.
بخش موزه تاریخ طبیعی و ذخائر ژنتیکی:
امروزه حفظ محیط زیست از محورهای مهم توسعه ی پایدار است. تنوع اقلیمی و به دنبال آن تنوع گونه های گیاهی و جانوری میهن عزیز و پهناور ایران، اهمیت تنوع زیستی و حفاظت از آن را دو چندان می سازد.
موزه های تاریخ طبیعی از جمله مکانهای فرهنگی، اجتماعی، آموزشی، تحقیقاتی و نمایشگاهی میباشند که می توانند علاوه بر شناساندن هر چه بیشتر زیستبومهای مختلف و گونههای حیات وحش و پوشش گیاهی مناطق، ارزش حفظ و نگهداری تنوع زیستی را نیز به اقشار مختلف مردم جامعه یادآوری می نمایند.
بنابراین نباید موزه های تاریخ طبیعی را که حاصل گردآوری مجموعه های علمی و نمونه های ارزشمند با همت محققین و همکاری سازمان ها و افراد علاقمند در طی سالیان درازمی باشند را با مجموعه های نمایشگاهی که صرفا" جهت نمایش و بازدید مردم برپا می شوند، اشتباه گرفت.
در همین راستا موزه ی تاریخ طبیعی و تنوع زیستی استان البرز با حضورجناب آقای مهندس محمدی زاده معاون محترم رئیس جمهوری و ریاست سازمان حفاظت محیط زیست، جناب آقای مهندس پسندیده مدیرکل محترم حفاظت محیط زیست استان البرز و جمعی از مدیران استان در تاریخ 13 تیر ماه سال 1390 در پارک شهید چمران شهرستان کرج افتتاح گردید.
در این موزه انواع گونه های جانوری و گیاهی، سنگ ها و کانی ها برای آشنایی دانش آموزان، دانشجویان و علاقه مندان به محیط زیست کشور به نمایش گذاشته شده که با توجه به موقعیت مکانی موزه، این مجموعه از پتانسیل اطلاع رسانی بالایی برخوردار می باشد.
موزه تاریخ طبیعی کرج از جمله اماکن فرهنگی، اجتماعی، علمی و پژوهشی است که نقش مهمی در شناساندن زیست بوم های مختلف جانوری و گیاهی کرج به کشور دارد. همچنین وجود فضاهای مناسب در موزه برای ایجاد بخش هایی از قبیل جانورشناسی،گیاهشناسی، آموزش بوم شناسی و تاکسیدرمی سبب گردیده که این مجموعه بتواند در زمینه ی ارائه ی خدمات فرهنگی، اجتماعی، آموزشی، تحقیقاتی و نمایشگاهی از ظرفیت های بسیار بالایی برخوردار باشد.